Imrich Lichtenfeld

Imi (Imrich) Sde-Or (Lichtenfeld), grondlegger van Krav Maga, werd in 1910 te Boedapest geboren, een van de grotere steden van Oostenrijk-Hongarije. Hij groeide op in Bratislava, de hoofdstad van Slowakije, binnen een gezin dat sport en menselijkheid een grote waarde toekende. Met name deze twee aspecten van zijn opvoeding vormden zijn opmerkelijke karakter. Halverwege de jaren dertig begon het leven in Bratislava te veranderen. Aangestuurd door bepaalde bewegingen in Centraal Europa verschenen en fascistische en antisemitische bolwerken die tot doel hadden chaos teweeg te brengen en de joodse gemeenschap van de stad te verdrijven. Imi was intussen de ongekroonde koning geworden van een groep jonge joodse jongens, van wie de meeste zich hadden bekwaamd in boksen, worstelen en gewichtheffen. Deze groep atleten poogde de antisemitische bendes buiten de joodse woonwijk te houden, zodat ze daar geen verderf konden zaaien. Tussen 1936 en 1940 kreeg Imi derhalve vaak te maken met gewelddadige confrontaties en straatgevechten tegen de antisemitische schurken, zowel alleen als samen met zijn groep. Samen met zijn metgezellen werd hij vaak door honderden en soms zelfs door duizenden boosaardige mensen bedreigd - de groeperingen die koste wat het kost de joodse wijk van Bratislava wensten te "zuiveren". Het deed zich echter ook wel eens voor dat Imi slechts een of twee mensen terecht moest wijzen. Het ontbreekt hier aan ruimte om alle incidenten die Imi in die periode meemaakte te beschrijven, maar het volstaat om te zeggen dat Imi's geest en lichaam hierdoor werd omgevormd van een sportman tot een vechter. Deze voorvallen stelden hem in staat in een later stadium de zelfverdedigingtechnieken te ontwikkelen die nu bekend staan als Krav Maga.

In 1940 verliet Imi zijn huis, familie en vrienden omdat hij het doelwit was geworden van de antisemitische plaatselijke autoriteiten. Hij ging aan boord van het laatste schip dat erin slaagde om uit te varen voordat de fascisten de macht in handen kregen. Dit schip was een oud binenvaartschip met de naam Pentcho dat was omgebouwd om honderden vluchtelingen uit Centraal Europa naar het beloofde land Israel (toen Palestina genoemd) te brengen. Het aangrijpende verhaal van de Pentcho en zijn passagiers wordt in detail beschreven in het boek Odyssey door John Birman (Simon & Shuster, New York, 1984)

In 1942 nam Imi dienst in het Tjechische legioen dat gedurende de tweede wereldoorlog onder bevel stond van het Britse leger. Hij diende circa anderhalf jaar in diverse plaatsen in het Midden Oosten, waaronder Libie, Egypte, Syrie en Libanon. Toen hij in 1942 afzwaaide kreeg Imi toestemming om zich in Israel te vestigen.


In die tijd dienden de vele vrienden van en oud leerlingen van Imi in de Hagana beweging, de militaire organisatie die de IDF (Israeli Defense Forces) voorafging. Imi werd voorgesteld aan generaal Itzcak Sadeh, hoofd van de Hagana, die hem onmiddelijk in de organisatie opnam omdat er behoefte was aan iemand met ervaring in man tot man gevechten. In 1944 begon Imi met de opleiding van Israelische manschappen: lichamelijke conditie, zwemmen, het gebruik van een mes en de verdediging tegen een aanval met een mes stonden hierbij voorop. In die periode leidde Imi meerdere elite eenheden van de Hagana en Palmach op (de befaamde voorloper van de speciale eenheden van de IDF) Ook de eenheden van Palyam (marine commando) en de politiemacht werden door Imi opgeleid.

In 1948, gelijktijdig met het uitroepen van de staat Israel en de oprichting van de Israel Defense Forces, werd Imi benoemd tot hoofdinstructeur Krav Maga van de School of Combat Fitness, Hij diende ongeveer twintig jaar in de IDF en wist in de tijd zijn technieken voor zelfverdediging en het gevecht verder te ontwikkelen en te verfijnen. Imi trainde persoonlijk de kopstukken van de Israelische speciale eenheden en leidde vele Krav Maga instructeurs op. Hierdoor verkreeg hij persoonlijke erkenning door vele hooggeplaatste Israelische officieren. We dienen te onthouden dat Imi's methode, Krav Maga, diende te voldoen aan de veelzijdige eisen van de IDF. Dat wil zeggen dat deze discipline eenvoudig te leren en toe te passen moest zijn, zodat de soldaat - ongeacht of hij van huis uit een kantoorklerk was of deel uitmaakte van een elite eenheid - zich in korte tijd kon leren verdedigen. Ook was het belangrijk dat de vaardigheden met een minimum aan oefening onderhouden konden worden. Nog belangrijker was het dat de door Imi ontwikkelde technieken ook onder de meest ongunstige omstandigheden konden worden uitgevoerd.

Na uit actieve dienst te zijn teruggetreden paste Imi Krav Maga aan om universeel te worden toegepast. De technieken werden veranderd zodat iedereen - man of vrouw, jongen of meisje, jongere of oudere- hier gebruik van kon maken om een aanval af te slaan. Om zijn methode te verbreiden stichtte Imi twee scholen, in Tel Aviv en Netanya, zijn woonplaats, Netanya een mediterraan vakantieoord waar vele Krav Maga instructeurs werden opgeleid, kreeg overigens binnen korte tijd bekenheid als bedevaartsoord voor de volgelingen van deze originele Israelische vechtdiscipline.

Gedurende die tijd bleef Imi Sde-Or als adviseur en Krav Maga instructeur van de IDF en andere Israelische veiligheidsdiensten. In 1972 werd de eerste civiele cursus voor Krav Maga instructeurs gestart in het Wingate Institute of Sport and Physical Educcation. Sindsdien heeft deze discipline zich verbreid over talloze civiele diensten in Israel en het buitenland. Duizenden mensen zijn inmiddels opgeleid in de eenvoudig te leren, no nonsense zelfverdedigingstechniek Krav Maga. Behalve leden van de Israelische veiligheidsdiensten en de Israelische politie, wordt deze ook onderwezen op scholen, particuliere instituten, particuliere studio's en nederzettingen (kibbutzim & moshavim).

In 1978 stichten Imi en enkelen van zijn meest trouwe volgelingen de Israeli Krav Maga Assosiation, die tot doel heeft deze discipline in heel Israel en daarbuiten te verbreide als doeltreffende zelfverdediging. Imi Sde-Or werd voor het leven benoemd tot voorzitter van deze vereniging. De internationale activiteiten vingen aan in 1981, voornamelijk in de Verenigde Staten. Dit werd mogelijk gemaakt door de bereidwillige hulp van de Amerikaanse zakenman Daniel Abraham. De succesvolle verspeiding van Krav Maga in Amerika is mede danken aan de inzet van Darren R. Levine (master level 1/ Expert level 6) uit Los Angeles. Sinds de jaren tachtig heeft de heer Levine zich ingezet om het Amerikaanse publiek kennis te laten maken met Imi's zelfverdedigingstechnieken.

Aan het begin van de jaren negentig sprak Imi de wens uit een Internationale Krav Maga Federatie te stichten waarmee zijn kennis over de hele wereld zou kunnen worden uitgedragen. Na enige tijd werd de federatie daadwerkelijk gesticht door Imi gezien als de vervulling van zijn droom. In 1996 kreeg Eyal Yanilov voorzitter en hoofdinstucteur van de federatie de ultieme rang van Master Level 3 / Expert Level 8. ot zijn laatste adem bleef Imi, op 87 jarige leeftijd, in samenwerking met Eyal Yanilov, Krav Maga technieken en concepten ontwikkelen. Hij gaf aanwijzigen bij de training van degenen met de hoogste rangen en bracht veel tijd doormet het Israelische en buitenlandse Krav Maga instructeurs. Imi volgde de vorderingen van cursisten, vermaakte ze met zijn scherpe gevoel voor humor en deelde zijn kennis en ervaring met ze. Grootmeester Imi Sde - Or overleed in januari 1998, maar ging voldaan heen in de wetenschap dat de door hem ontwikkelde methodes door steeds meer mensen worden overgenomen.

Samuel Lichtenfeld, Imi's vader, was zonder twijfel een bijzonder persoon te noemen. Op dertienjarige leeftijd sloot hij zich aan bij een cirus en hield zich de daarop volgende twintig jaar bezig met het worstelen, gewichtheffen en andere staaltjes van krachtuitingen. Voor hem was het circus een school waar hij kennismaakte met vele mensen die vele sporten beoefenden, ook enkele zeer ongebruikelijke sporten. Deze mensen brachten de jonge Samuel alles bij wat ze over hun sport wisten, waartoe ook vechtsporten en zelfverdedigingstechnieken behoorden. Nadat hij het circus had verlaten vestigde Samuel Lichtenfeld zich in Bratislava (destijds Presburg) en stichtte er de eerste atletiekclub van de stad, die hij Hercules noemde - vernoemd naar de mythologisch Griekse held. Later trad hij in dienstbij de gemeentepolitie waar hij de rang van hoofdinspecteur bereikte.In de jaren dat hij deze functie vervulde kreeg Samuel de reputatie de politieagent te zijn die de meeste moordenaars en gewelddadige criminelen wist aan te houden en voor het gerecht te brengen. Als politiefunctionaris bracht Samuel Lichtenfeld zijn manschappen zelfverdediging bij en leerde ze hoe de gewelddadige aanvallen moesten worden neutraliseren, waarbij de nadruk werd gelegd op de handhaving van morele waarden. Zijn technieken waren bijna stilistisch te noemen en leken op het eerste gezicht niet bijzonder effectief of buitengewoon krachtdadig te zijn. Toch voldeden ze aan de tijdsgeest en pasten binnen de regelgeving waaraan de politie destijds was gebonden.

Als kind kreeg Imi van zijn vader les in diverse disciplines lichamelijke oefening en sport, waaronder turnen. Hij nam zelfs deel aan de lessen die aan de politie-agenten werden gegeven. Omdat hij door zijn vader hiertoe werd aangesport, ontplooide Imi zich in vele disciplines als een kampioen. Eerst blonk hij uit bij het zwemmen en daarna in turnen, worstelen en boksen. In 1928 won Imi de jeugdtitel van het Slowaakse worstelkampioenschap en in 1929 de kampioenstitel voor volwassenen (weltergewicht). In dat jaar werd hij tevens nationaal kampioen boksen en behaalde hij een overwinning bij een internationale turnwedstrijd.In het daaropvolgende decennium richtte Imi zich voornamelijk op worstelen, als deelnemer maar ook als trainer. Jaar na jaar won hij het Slowaakse kampioenschap in zijn gewichtsklasse en werd daardoor boegbeeld van de nationale worstelploeg. Tot 1939 nam Imi deel aan talloze internationale wedstrijden en won tientallen medailles en trofeeen. Imi werd gezien als een van de beste Europese worstelaars en versloeg vele andere landskampioenen.Acrobatiek behoorde ook tot de sportieve activiteiten van Imi, en door hiervan gebruik te maken richtte hij zich op de dramatische expressie. Hij gaf les aan een van de bekendste Tjechoslowaakse toneelgezelschappen en trad meerdere keren op in theaterproducties. In een van de balletvoorstellingen vertolkte hij de rol van Mephisto - zijn spel werd zowel door het publiek als de critici met enthousiasme ontvangen.